Theo dòng chảy lịch sử Việt Nam, đã từng có 5 triều đại lập đàn tế Nam Giao để thực hiện các nghi thức tế trời, đất, tổ tiên. Tuy nhiên, chỉ duy nhất Đàn Nam Giao tại Huế là công trình duy nhất còn sót lại và gần như nguyên vẹn. Đàn tế được sử dụng tại các buổi Đại lễ tế giao của triều Nguyễn. Công trình không chỉ mang vẻ đẹp kiến trúc thời phong kiến mà còn là chốn để tĩnh tâm, chiêm nghiệm nhiều điều. Cùng theo chân Trứng khám phá nhé!
Địa chỉ: phường Trường An, Thành Phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế
Giá vé tham quan: 25.000 đồng/ khách
Đàn Nam Giao được xây dựng ở khu vực làng Dương Xuân, thuộc phía Nam kinh thành xưa. Được khởi công xây dựng năm 1806, dưới thời vua Gia Long. Trong lịch sử nhà Nguyễn được ghi lại, có tới 10 đời vua đã tổ chức các buổi lễ tế trời đất ở đây, Và có tổng cộng 98 cuộc đại lễ được diễn ra do vua hoặc người thay thế chủ trì.
Đàn Nam Giao được xây dựng ở khu vực làng Dương Xuân, thuộc phía Nam kinh thành xưa
Lễ tế đàn Nam Giao được xem là một nghi thức thuộc hàng Đại tự, được coi là lễ lớn, quan trọng của triều đình nhà Nguyễn và chỉ có nhà vua mới có quyền thực hiện lễ tế giao. Lễ tế giao thường được tổ chức hàng năm vào mùa xuân và kéo dài 3 ngày. Mãi đến sau này, buổi lễ được tổ chức 3 năm 1 lần và đến thời vua Bảo Đại thì rút xuống chỉ còn một ngày.
Khám phá kiến trúc Đàn Nam Giao
Ngắm địa thế độc đáo của công trình đàn Nam Giao
Đàn Nam Giao được xây dựng với tổng diện tích gần 10ha, bao gồm Giao đàn và nhiều những công trình phụ khác như Thần trù, Trai Cung, Thần khố,…
Đàn tế Nam Giao gắn liền với nhiều dấu mốc lịch sử nhà Nguyễn
4 mặt đàn tế là 4 cửa, cửa chính nằm tại hướng Nam. Mỗi cửa đều có một bình phong bằng đá. Bao quanh đàn Nam Giao là cánh rừng thông xanh mát. Trước đây, loại cây này tượng trưng cho người quân tử hào phóng, khí phách.
Ba tầng Giao Đàn làm lễ tế đất trời
Giao đàn là vị trí trung tâm của đàn Nam Giao, cũng là nơi diễn ra các nghi lễ chính và quan trọng nhất. Nơi đây thiết kế với khuôn viên hình chữ nhật tuân theo thuyết Tam Tài: Thiên – Địa – Nhân, Trời tròn – Đất vuông.
Kiến trúc của đàn tế mang rất nhiều ý nghĩa
Tầng 1 là Viên Đàn được xây hình tròn, quét vôi xanh, ngụ ý là Thiên Thanh
Tầng 2 gọi là Phương Đàn, có hình vuông, quét vôi vàng, tượng trưng cho Địa Hoàng
Tầng cuối hình vuông, quét vôi đỏ, tượng trưng cho Nhân.
Mỗi tầng đều được trổ cửa và xây các bậc thềm tại bốn phía. Ba Phía Đông – Tây – Bắc xây 9 cấp, riêng phía Nam xây 15 cấp. Kiến trúc đàn nam Giao mang ý nghĩa đặt con người sánh ngang với trời, đất và thần linh.
Các công trình khác ở đàn Nam Giao
Trai cung là nơi nhà vua thực hiện giới thanh tịnh trước khi chủ trì buổi lễ tế Giao. Trai cung được bao bọc bởi tường gạch hình chữ nhật với chiều dài 85m và chiều rộng 65m. Công trình nằm ở phía Tây Nam của Giao đàn.
Ngoài Giao đàn, đàn tế Nam Giao còn nhiều công trình phụ khác
Cổng chính của Trai cũng nằm ở hướng Nam và được trổ thêm 1 cửa tại hướng Bắc. Các hạng mục chính trong Trai cung gồm có Chính điện, nhà Tả túc, Hữu túc, phòng Thượng trà, sở Thượng thiện,…
Khuôn viên Đàn Nam Giao được trồng nhiều cây xanh
Đàn Nam Giao thời xưa còn có một số công trình phụ tiêu biểu khác nhưng ngày nay không còn tồn tại nữa. Chẳng hạn như:
Tế sinh nở – Nơi giết mổ những con vật sẽ được cúng trong buổi lễ
Thần Trù – Nhà bế để chuẩn bị các đồ vật dùng trong buổi lễ
Thần khố – Khu vực nhà kho nơi để các đồ tế khí
Những cột mốc lịch sử của Đàn Nam Giao
Theo dòng chảy thời gian, Đàn Nam Giao đến nay đã trải qua nhiều cột mộc lịch sử quan trọng:
25/03/1806: Đàn Nam Giao chính thức khởi công xây dựng
27/03/1807, vua Gia Long lần đầu tổ chức đại lễ tế Đàn Nam Giao
Xuyên suốt 79 năm độc lập của nhà Nguyễn, lễ tế Nam Giao được tổ chức đều đặn hàng năm vào mùa xuân
1886 – 1890: triều đình dừng việc tổ chức lễ tế
1891 – 1945: Buổi lễ được tổ chức 3 năm 1 lần
23/03/1945: Diễn ra buổi lễ tế cuối cùng của triều đại nhà Nguyễn tại Đàn Nam Giao
Trải qua nhiều thăng trầm của thời gian, đàn Nam Giao vẫn tồn tại gần như nguyên vẹn
Tháng 8/1945: Sau khi vua Bảo Đại chính thức thoái vị, triều đại nhà Nguyễn kết thúc, đàn tế không còn được sử dụng thường xuyên và bị chiến tranh tàn phá ít nhiều
Năm 1977, người ta xây đài tưởng niệm trên nền Viên Đàn xưa
Năm 1992, đài tưởng niệm liệt sĩ được di dời, UBND Thừa Thiên Huế đã giao cho Trung tâm Bảo tồn di tích Cố Đô Huế bảo vệ và lập hồ sơ phục vụ công tác tôn tạo và trùng tu lại di tích cổ này.
Năm 1993: Công trình được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới
Năm 1997, Đàn Nam Giao chính thức được xếp hạng di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia và bắt đầu trùng tu và tôn tạo
Năm 2004, tại Festival Huế năm đó Lễ tế Nam Giao được phục dựng tại Đàn Nam Giao và trở thành điểm nhấn của lễ hội này cho đến ngày này.
Trong suốt chiều dài lịch sử Việt nam, có nhiều vị vua đã thực hiện nghi lễ tế trời đất tại đàn Nam Giao. Trải qua nhiều thăng trầm của thời gian, đàn Nam Giao vẫn tồn tại gần như nguyên vẹn. Nếu có dịp ghé thăm Huế thương, bạn đừng quên ghé thăm đàn tế này đế có cái nhìn chân thực về di tích lịch sử đặc biệt của dân tộc nhé. Getgo Việt Nam chúc bạn có một chuyến đi ý nghĩa.
