Mức độ hấp dẫn của Bánh đa cua Hải Phòng là không thể chối cãi, thứ mà khiến bao người say mê. Đây là đặc sản nổi tiếng hội tụ đầy đủ màu sắc, hương vị và còn cả một phần văn hóa của thành phố hoa phượng đỏ. Đến với nơi này mà chưa một lần thưởng thức món ăn đặc biệt này thì chẳng khác nào đã bỏ quên đi tinh hoa trong nền ẩm thực đất cảng.
Xem thêm: 6 món ăn đặc trưng của ẩm thực Hải Phòng cho mùa đông không lạnh
1.Giới thiệu đôi chút về Bánh đa cua Hải Phòng
Nếu như Yên Bái nổi tiếng với bánh chưng đen ở Cánh đồng Mường Lò, Lào Cai có Thắng cố Sapa, thì Bánh đa cua Hải Phòng được người dân bản địa xem như là linh hồn của nền ẩm thực đất cảng. Không chỉ có từ lâu đời, món ăn này còn chứa đựng bên trong một phần văn hóa đặc sắc vùng đất du lịch Hải Phòng từ trước đến nay. Sau bao nhiêu năm, trải qua biết bao nhiêu thăng trầm, món bánh đa cua vẫn gắn liền với đời sống và tinh thần của người dân nơi đây.
Đây không chỉ là một món ăn thông thường, Bánh đa cua Hải Phòng còn là một biểu tượng nơi đầu sóng ngọn gió. Năm 2012, Bánh đa cua Hải Phòng cùng với một một số món ăn nổi tiếng khác như phở, gỏi cuốn, cơm cháy Ninh Bình,…được công nhận là món ăn đạt kỷ lục Châu Á tại Faridabad (Ấn Độ). Đồng thời Bánh đa cua Hải Phòng còn vượt qua nhiều đặc sản khác để lọt vào TOP 15 món ăn đại diện cho nền ẩm thực Việt Nam đa dạng và phong phú. Từ đó bánh đa cua càng ngày càng nổi tiếng và vươn xa ra khắp thế giới.
Theo Cẩm nang du lịch của Hải Phòng, nhắc đến nguồn gốc của món Bánh đa cua Hải Phòng thì phải quay ngược về quá khứ trở lại thế kỷ thứ X. Tiền thân của món bánh đa cua này ban đầu chỉ là một loại lương khô đặc biệt được đặt tên là bánh đa. Bánh này cực kỳ dễ ăn, dạng sợi dày như bánh phở nhưng dày hơn, và có màu sắc đặc trưng. Chỉ cần nhúng bánh đa vào nước sôi cùng chút muối bột là đã có thể để dành ăn dần trong nhà.
Mãi đến thế kỷ thứ XIII, món ăn này mới được ông Trần Quốc Thi chế biến để làm mới thứ thực phẩm này, ông đã thêm thắt các loại gia vị và nguyên liệu để trở thành Bánh đa cua Hải Phòng ngày nay. Chính bởi lẽ đó, bánh đa cua trong mắt người dân Hải Phòng không chỉ là món ăn thỏa mãn được cả ba tiêu chí về hương, sắc, vị mà còn chứa đựng những tinh hoa ẩm thực cùng tấm lòng chân thành của người dân đất cảng.
Bánh đa cua như chứa đựng hết những tinh hoa ẩm thực cùng tấm lòng chân thành của người dân đất cảng.
2.Món ăn này có gì đặc biệt?
2.1 Ba nguyên liệu chính không thể thiếu trong Bánh đa cua Hải Phòng
Bánh đa cua cầu kỳ từ cách chế biến đến cách bài trí. Để nấu được món ăn mang linh hồn của mảnh đất cảng này đòi hỏi nhiều loại nguyên liệu đa dạng. Trong đó, ba nguyên liệu chính nhất định không thể thiếu khi chế biến chính là bánh đa, cua đồng và rau muống. Nếu như để thiếu đi một trong ba nguyên liệu này thì món ăn xem như đã mất đi một phần hương vị đặc trưng của Bánh đa cua Hải Phòng, người nấu đã coi như là thất bại.
Trong đó, bánh đa được dùng để nấu phải chọn phải là loại bánh đa đỏ nổi tiếng Dư Hàng Kênh. Hiện giờ chỉ có ở quận Lê Chân, Hải Phòng là có bán loại bánh đa này. Để có được sợi bánh chuẩn chỉ, người ta phải chọn loại gạo ngon, bỏ vào ngâm trong nước rồi đem đi xay nhuyễn đến khi bột dẻo mịn. Sau đó phải trải qua nhiều công đoạn chế biến, tráng bánh thì mới ra được những sợi bánh đa đỏ nức tiếng vùng đất cảng.
Sau này khi món ăn này ngày càng trở nên phổ biến, người dân nơi đây mới thêm vào nhiều nguyên liệu khác lấy từ vùng biển thả vào trong món ăn này như tôm, bề bề, ghẹ, nem cua bể…để chế biến. Cho dù có được biến tấu với nhiều công thức cũng như nguyên liệu ăn kèm thì hương vị của Bánh đa cua Hải Phòng vẫn chẳng thay đổi, y nguyên như những ngày đầu.
2.2 Món ăn cầu kỳ từ cách chế biến đến hình thức
Cầu kỳ, tỉ mỉ trong từng công đoạn chế biến thì mới cho ra được hương vị cho một bát Bánh đa cua Hải Phòng đúng chuẩn. Quan trọng nhất khi chế biến bánh đa cua chính là phần nước dùng. Kỹ lưỡng từ khâu chuẩn bị nguyên liệu, canh thời gian, nhiệt độ, thứ tự cho nguyên liệu vào đều phải thật chuẩn xác. Chỉ cần sai lệch ở bất kì một khâu nào thôi là đã đánh mất đi hương vị vốn có của món ăn. Chính vì thế người đầu bếp Bánh đa cua Hải Phòng phải là người có tay nghề, kỹ thuật cùng kinh nghiệm lâu năm.
Sau khi chế biến xong, màu sắc bên trong nồi nước dùng phải thật bắt mắt. Nào màu đo đỏ của thịt tôm và cua đồng, màu vàng sóng sánh của gạch cua hòa lẫn cùng nước dùng, hay màu xanh mướt của rau muống…Tất cả nguyên liệu cùng quyện hòa vào nhau tạo nên một sức hút khó cưỡng khiến bất kì ai cũng phải đổ gục ngay từ lần đầu tiên thưởng thức.
Thoạt nhìn, nhiều người sẽ nhầm lẫn giữa bún riêu và Bánh đa cua Hải Phòng vì sự giống nhau của hai món ăn. Tuy nhiên cả hai món ăn này đều có sự khác biệt nhau ở màu sắc và hương vị đặc trưng. Nếu quan sát kĩ, bạn sẽ dễ dàng nhận thấy được màu nước dùng của bánh đa cua đục hơn bún riêu. Khi ăn vào sẽ cảm nhận vị ngọt thanh, đậm mùi thơm của cua đồng.
Cầu kỳ, tỉ mỉ trong từng công đoạn thì mới cho ra được hương vị Bánh đa cua Hải Phòng đúng điệu.
2.3 Món ăn gắn liền với đời sống văn hóa và con người đất cảng
Có thể nói rằng Bánh đa cua Hải Phòng chính là tinh hoa của nền ẩm thực thành phố hoa phượng đỏ. Tuy rằng món ăn này ngày nay vô cùng phổ biến, có thể dễ dàng tìm thấy ở nhiều vùng miền nhưng chỉ có món bánh đa cua chế biến tại đất Hải Phòng mới thực sự mới đem lại trải nghiệm ẩm thực toàn vẹn. Thưởng thức một bát bánh đa cua, mọi người không chỉ được nếm thử một món ăn trứ danh đất cảng mà còn được thưởng thức trọn vẹn hương vị của vùng biển quê hương.
Người dân Hải Phòng có thể ăn bánh đa cua quanh năm mà không hề thấy ngán. Với họ, bánh đa cua như một nét đẹp trong ẩm thực đất cảng, gắn liền với đời sống văn hóa và tuổi thơ của người dân nơi đây. Dù có đi xa đến đâu hay đã lâu không được thưởng thức một bát bánh đa cua đúng chuẩn thì chỉ cần quay về, gọi cho mình một tô bánh đa cua, gắp một đũa bánh nóng hổi, sánh mịn cho vào miệng là biết bao ký ức thuở xưa đã quay về. Hương vị quê hương cứ thế len lỏi, xen kẽ vào trong và đánh thức trái tim của những người con xa xứ.
3.Thưởng thức bánh đa cua sao cho đúng chuẩn?
Điều đặc biệt mà chỉ có Bánh đa cua Hải Phòng mới đem lại cho bạn chính là bánh đa được lựa chọn chế biến là bánh đa tươi, dẻo dai, mềm mịn, không bị nhũn hay bở ra sau khi nấu cùng nước dùng. Còn ở những nơi khác, bánh đa được sử dụng thường là loại bánh đa khô để bảo quản được lâu, hương vị đặc trưng của bánh đa gần như đã mất dần theo thời gian.
Một bát Bánh đa cua Hải Phòng đúng điệu phải có đầy đủ những sắc màu bắt mắt, sợi bánh đa to màu nâu đất, sánh mịn. Khi thưởng thức bạn sẽ cảm nhận hương thơm từ củ hành, vị béo ngậy nhưng không ngán của gạch cua. Sự kết hợp hài hòa giữa các loại gia vị càng khiến cho người thưởng thức khó mà kiềm lòng trước sức hút của bánh đa cua.
Bên cạnh Bánh đa cua Hải Phòng, cũng sở hữu vô vàn món ăn đặc biệt mang hương vị của vùng biển nơi đây. Đến với đất cảng đầy nắng và gió, thưởng thức một bát bánh đa cua nóng hổi, thơm ngon nghi ngút khói cùng với nhiều món ăn đặc biệt của thành phố hoa phượng đỏ chắc chắn sẽ khiến vị giác của bạn bùng nổ. Đừng để bỏ lỡ những món ăn ngon nổi tiếng đất cảng trở thành niềm nuối tiếc của bạn sau chuyến đi của mình.