Khi nhắc đến ẩm thực Hải Phòng, thật lạ khi người ta không trầm trồ vì những món ăn hải sản của một thành phố biển, mà lại dậy lên trong lòng một niềm hứng thú dành cho nền ẩm thực Hải Phòng bình dân, giản dị và gần gũi, với bánh đa cua, ốc hút, bánh mỳ que, sủi dìn, bánh đúc tàu, gỏi cuốn, bánh ngô khoai, nem cua bể…Ẩm thực Hải Phòng trong lòng người là thế, không phô trương mỹ miều, mà trái ngược lại, luôn bình dân, giản dị mà gần gũi thân thương.
Hải Phòng không rộng, nhưng đồ ăn thức uống thì nhiều vô kể, mùa nào thì có thức ăn đó, khiến người ta ăn mãi không chán. Đã có cơ hội một lần đến Hải Phòng vào mùa đông, người ta sẽ nhớ biết bao cái cảm giác ngồi giữa tiết trời se se lạnh đặc trưng của miền Bắc những ngày cuối năm, được chậm rãi nhâm nhi những món ăn cay nồng, nóng hổi làm ấm áp lòng người, cảm nhận được cuộc sống tấp nập bộn bề thường ngày bỗng trở nên thư thả và bình yên đến lạ kỳ.
1. Sủi dìn – Một món ăn vặt độc quyền của Hải Phòng
Cùng với những cơn gió mùa se se lạnh, sự xuất hiện của sủi dìn trên đường phố Hải Phòng báo hiệu mùa đông đã về. Những viên bánh tròn căng, mịn màng, trắng ngà ngà, sóng sánh trong bát nước đường bé xinh, tỏa khói nghi ngút mang hương thơm ngọt thanh đọng lại trong tiết trời mùa đông miền Bắc làm mê hoặc lòng người.
Gạo làm vỏ bánh phải là loại gạo nếp thơm, qua các công đoạn rang, xay, lắng, ta thu được loại bột với độ dẻo dai vừa đủ để nặn bánh. Vừng đen thì rang chín cho dậy mùi thơm, giã nhuyễn, xào với dừa bào và lạc rang cho đến khi cô lại để làm nhân. Nhâm nhi một chút nước đường có thoang thoảng hương gừng cay nóng, cắn thêm một miếng bánh, sẽ cảm nhận sự mềm mại và thơm bùi được trộn lẫn, hòa quyện vào nhau, một hương vị bình dị, dân dã đó vậy mà lại có thể khiến cho thực khách mê mẩn, tạo nên một món ăn giản dị mà đặc trưng của Hải Phòng mà không có món ăn xa xỉ nào sánh được.
2. Giá bể xào đậm đà vị chua ngọt
Giá bể không phải là một loại thực vật, chúng sống ở vùng cát ven biển, trông như cọng giá đỗ đang lên mầm, chính vì thế mà người ta gọi chúng là giá bể (hoặc còn gọi là giá biển). Món ăn sẽ này không dành cho những người vội vàng, bởi bạn phải dùng miệng nhằn lớp vỏ ra để lấy lớp thịt ngọt mềm bên trong, điều này khiến những ai không đủ kiên nhẫn sẽ phải chào thua.
Nhâm nhi bát giá bể xào thơm phức giữa tiết trời mùa đông và sự nhộn nhịp của phố phường cũng dường như lắng đọng lại. Giá bể được xào nguyên vỏ, gia vị thì ngấm vào phần thịt bên trong, ấp ủ những gì thơm ngon nhất ở đó. Khi tách được lớp vỏ, có một hương vị đặc trưng của hải sản hòa quyện với nước sốt cay, vắt thêm quả quất, trộn một ít rau mùi thái nhỏ cứ thế mà quấn lấy đầu lưỡi, quyến luyến không muốn ngừng, làm người ta quên đi sự vướng víu của lớp vỏ bên ngoài và bạn sẽ được thưởng thức trọn vẹn thú vui sống chậm lại trong hương vị của món giá bể xào.
3. Bánh đúc tàu muôn màu muôn vị
Cứ tầm 3 giờ chiều, những hàng quán bán bánh đúc ở Hải Phòng lại trở nên tấp nập. Không cần quá phô trương, bánh đúc tàu vẫn luôn có một sự hấp dẫn đối với cả người dân địa phương và khách du lịch.
Bánh đúc được đặt trong một chiếc khay lớn và nó vẫn còn nóng hổi. Khác với những bánh đúc ở các vùng khác, bánh đúc Hải Phòng đặc biệt bởi những thức ăn kèm rực rỡ màu sắc ở bên trên như thịt ba chỉ, tôm rang, mộc nhĩ thái sợi xào chung với đu đủ xắt hạt lựu và trộn thêm vài miếng tóp mỡ giòn giòn, ngầy ngậy. Xắn một miếng bánh đúc ngập mắm giấm ớt, kèm thêm là một vài miếng topping đặc sắc kia, đủ vị chua, cay, mặn, ngọt chắc chắn khiến cho người ta chỉ có thể ăn no bởi chén bánh đúc nhưng sẽ không thể làm hết thòm thèm.
4. Cặp đôi bánh mì que và Chè Thái – Đinh cao ăn vặt của ẩm thực Hải Phòng
Cặp đôi trời sinh này là hai biểu tượng ăn vặt nổi tiếng nhất khi nhắc về Hải Phòng. Dễ dàng tìm thấy 2 món ăn này trên khắp các con phố, từ những hàng quán vỉa hè, những con hẻm nhỏ đến các cửa tiệm lớn.
Bánh mì que sở hữu một vị cay nồng đặc trưng và vị pate Hải Phòng đặc sản, được phết vào bánh mì, bỏ thêm chà bông, sau đó đem bánh đi nướng lên, nướng tới đâu bán tới đó – bánh mì nóng hổi, giòn rụm và thơm lừng. Cái man mát, lành lạnh, ngọt thanh của nước cốt dừa kết hợp với bánh lọt ở trong mỗi ly chè thái ấp ủ vị cay “chín chương” của bánh mì. Cảm giác đó, thú vui đó đã trở thành đặc sản của vùng đất Cảng, đảm bảo ăn một lần thôi bạn cũng sẽ nhớ cả đời.
Bài viết tham khảo: Bánh mì que Hải Phòng, món ăn vặt dân dã khiến thực khách “siêu lòng”
5. Bánh đa cua – linh hồn ẩm thực đất Cảng
Nhắc đến Hải Phòng, chắc chắn không thể quên được món Bánh đa cua – món ăn đã trở thành linh hồn ẩm thực của vùng đất hoa phượng đỏ. Bánh đa cua đã trở nên rất phổ biến ở khắp mọi miền đất nước, nhưng không nơi đâu nấu được món bánh đa đúng vị Hải Phòng. Có thể, đó là hương vị của quê hương, là tình cảm gắn bó đặc biệt của người dân nơi đây dành cho món ăn này.
Bát bánh đa cua là sự kết hợp hoàn hảo của bánh đa đỏ, chả lá lốt, tóp mỡ, cà chua, hành phi, rau rút, mộc, chả,… tất cả rất vừa vặn trong một bát nước dùng thơm ngọt nấu từ cua đồng. Người Hải Phòng có thể ăn bánh đa cua quanh năm, không kể đó là bữa nào trong ngày hay mùa nào trong năm. Hương vị đặc trưng đó, không chỉ là hơi thở của vùng đất Cảng, mà còn là nỗi nhớ nhung của những người con xa nhà.
Bài viết tham khảo: Bánh đa cua Hải Phòng – Tinh hoa ẩm thực đất cảng
6. Bánh bèo Hải Phòng
Bánh bèo Hải Phòng không giống bánh bèo nơi khác, bởi bánh bèo Hải Phòng được làm từ lớp bột gạo mềm mịn, thịt lợn xay nhuyễn, tôm băm nhỏ, tất cả được gói trong những miếng lá chuối được chọn lựa kỹ càng. Điều làm nên hương vị khác biệt của món bánh bèo Hải Phòng này chính là phần nước chấm được nấu từ xương ống ninh để tạo độ ngọt, sau đó pha với nước mắm, đường và rải thêm một ít hành phi. Nước chấm ngọt tự nhiên từ xương, không quá mặn gắt, rất vừa miệng.
Bất kể mùa đông hay mùa hạ, người ta vẫn dùng bánh bèo Hải Phòng khi còn nóng hổi, lúc ấy hương vị đồng quê giản dị thuần khiết của bánh mới được cảm nhận rõ rệt nhất. Những tinh hoa trong món bánh thuần Việt này khi ăn như tan trong miệng, hòa quyện và lan tỏa khắp cơ thể, khiến ta càng thêm yêu mảnh đất này từ những điều bình dị nhất.
Thật khó để ta trả lời được câu hỏi: Ở Hải Phòng, món ăn nào là ngon nhất? Bởi mỗi món ăn ở Hải Phòng đều có nét riêng, làm người ta tự nhiên mà thích thú và nhớ nhung, chỉ có thể ăn no chứ không bao giờ làm ta chán ngán. Chi bằng hãy cứ đến Hải Phòng, để cho cái lạnh mơn man da thịt ấp ủ hương vị ẩm thực đất Cảng, lúc đó bạn sẽ cảm nhận được một sức hấp dẫn không thể nào cưỡng lại được của những món ăn giản dị, dân dã kia.